بررسی و مطالعه سفال های دورۀ ایلخانی به دست آمده از کاوش های باستان شناسی ارزانفود

با وجود مطالعات و کاوش هایی که در محوطه­های دورۀ اسلامی صورت گرفته و به وسیلۀ آن تا اندازه­ای وضعیت سفالگری ایران دورۀ اسلامی مشخص شده است، هنوز ابهامات فراوانی در این زمینه، به­ویژه دربارۀ مراکز سفالگری و تفاوت های سبک­شناسی بین آنها وجود دارد. در این بین، کاوش های باستان­شناسی همراه با مطالعات دقیق داده ها می تواند تا حد زیادی به حل مسئله کمک نماید. در این مقاله سفال های ایلخانی حاصل از سه فصل کاوش باستان­شناسی در محوطۀ ارزانفود، با فرض تولید آنها در همدان مورد مطالعه دقیق قرار گرفته است. از نکات مهم این پژوهش آن است که وضعیت برخی از سفال های دورۀ ایلخانی در همدان مانند فیروزه قلم مشکی و سفالینه­های معروف به سبک سلطان­آباد، از نظر سبک­شناسی و مکان ساخت، تا حدود زیادی مشخص شد. با توجه به پژوهش هایی که در این خصوص صورت پذیرفت، همدان به عنوان یکی دیگر از مراکز ساخت سفالینه­های فیروزه قلم مشکی، سلطان­آباد و چندرنگ زیر لعاب شناخته شده و علاوه بر آن چند نمونهسفاللعاب دارجدیدمربوط به دورۀ ایلخانی نیز برای نخستین­بار شناسایی شد و مورد مطالعه قرار گرفت.